Για την Ενδοσχολική Βία

Α΄ Ε.Λ.Μ.Ε. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Α.Π. 50


ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗΣ ΒΙΑΣ

Συνάδελφοι,
η ημέρα κατά της ενδοσχολικής βίας, στις σημερινές συνθήκες κρίσης που οι εργαζόμενοι κυρίως δέχονται μια χωρίς προηγούμενο επίθεση, αποκτά μια τραγική επικαιρότητα. Στην κοινωνία εμφανίζονται κρούσματα τυφλής βίας, είτε με τη μορφή της επίθεσης της μιας κοινωνικής ομάδας εναντίον της άλλης είτε με τη μορφή της ρατσιστικής βίας όπως η πιο πρόσφατη -από μια σειρά άλλες- επίθεση εναντίον μεταναστών στην Κόρινθο. Αυτά τα φαινόμενα δεν είναι απλώς αυθόρμητες αντιδράσεις φόβου μπροστά σε σοβαρά προβλήματα που αδυνατεί μέχρι στιγμής να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά η οργανωμένη πολιτεία (π.χ. εγκληματικότητα). Συχνά ενθαρρύνονται και κατευθύνονται από φορείς και σκοτεινά κέντρα με κύριο στόχο να στρέψουν την αντίδραση της κοινωνίας εναντίον του πιο αδύνατου, μετατρέποντας έτσι τον δίκαιο αγώνα κατά των αληθινών αιτίων της κρίσης σε κανιβαλισμό. Αυτά τα φαινόμενα υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να αναπαραχθούν και στο εσωτερικό της σχολικής μονάδας.
Το συνδικαλιστικό κίνημα απαντώντας σε τέτοιες αντικοινωνικές συμπεριφορές έχει να επιδείξει ένα πρωτοφανές κύμα αλληλεγγύης και οφείλει να συνεχίσει να το πράττει στηρίζοντας έτσι αποφασιστικά τον αδύνατο. Όμως οι εκπαιδευτικοί έχουν ένα επιπρόσθετο καθήκον. Να προφυλάξουν τις ψυχές των μαθητών τους, αντιτάσσοντας στο δηλητήριο του ρατσιστικού μίσους και της βίας την Δικαιοσύνη και τον Ανθρωπισμό, αξίες που πηγάζουν από τον πυρήνα του πολιτισμού του λαού μας και αποτελούν, τουλάχιστον από τα χρόνια του Διαφωτισμού και μετά, κοινό κτήμα της ανθρωπότητας.


ΥΓ: ΕΠΕΙΔΗ Η ΜΑΧΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΥΝΕΧΗΣ ΕΠΙΣΥΝΑΠΤΟΥΜΕ ΣΧΕΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ΠΟΥ ΣΥΛΛΕΞΑΜΕ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΑΛΟΥΜΕ ΝΑ ΤΟ ΘΕΣΕΤΕ ΥΠΟΨΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΔΕΛΦΩΝ.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ : Ηλίας Λέκκας
Ο Γ।ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ: Αριστοκλής Χαρμπίλας


1) Σχολικός εκφοβισμός
Η σχολική βία είναι, ακόµη, αναπόσπαστο κομμάτι της βίας και της παραβατικότητας που εµφανίζεται στην κοινωνία, του ευρύτερου περιβάλλοντος που την τρέφει, των αξιών, των θεσµών, της πολιτισµικής και πολιτικής ιστορίας του τόπου και των ανθρώπων. Το θύµα και ο θύτης είναι άνθρωποι από την κοινωνία στην οποία βρίσκεται το σχολείο. Η στάση τους και η συµπεριφορά τους αντανακλά και αναπαράγει ό, τι το οικογενειακό, σχολικό και κοινωνικό περιβάλλον καλλιεργεί. Στα πλαίσια αυτά του σχολικού περιβάλλοντος, ως χώρος εκδήλωσης του φαινοµένου, ο σχολικός εκφοβισµός – bullying λαµβάνει διάφορες διαστάσεις και ποικίλα είδη.
Ο όρος bullying παρουσιάστηκε στη διεθνή βιβλιογραφία από τον Olweus Dan τα έτη 1978 και 1984 µε σκοπό την περιγραφή των διαδικασιών εκφοβισµού, παρενόχλησης και συστηματικής θυµατοποίησης παιδιών και εφήβων από τους συνοµηλίκους τους.
Σύμφωνα με τον Dan Olweus (1993) , τα χαρακτηριστικά που στοιχειοθετούν τον εκφοβισμό είναι α) η σκοπιμότητα-πρόθεση του δράστη να βλάψει το θύμα, β) η επαναληψιμότητα της εκφοβιστικής συμπεριφοράς του και πρωτίστως γ) η ανισότητα δράστη και θύματος ως προς τη σωματική ρώμη και το ψυχικό σθένος, ως προς τη δύναμη εν γένει, την εξουσία, ή και η αριθμητική υπεροχή των δραστών.
2) Κάποιοι ορισμοί:
Ως σχολικός εκφοβισμός ορίζεται η επαναλαμβανόμενη υποβολή ενός μαθητή σε αρνητικές καταστάσεις από έναν ή περισσότερους άλλους μαθητές.
Ο σχολικός εκφοβισµός - bullying είναι η κύρια µορφή µε την οποία εµφανίζεται η σχολική βία και αποτελεί εσκεµµένη πράξη, που αποσκοπεί στην πρόκληση σωµατικού ή ψυχικού πόνου και στην υποταγή του θύµατος.
Σχετικά µε τη διεθνή βιβλιογραφία, ένας ευρύς ορισµός αναφέρει ότι το bullying είναι όταν ένας μαθητής επανειλημμένα είναι εκτεθειμένος σε αρνητικές ενέργειες εκ µέρους ενός ή περισσότερων άλλων µαθητών, οι οποίες εκδηλώνονται ως µορφές βίαιης ή επιθετικής συµπεριφοράς
. Το bullying, ακόµη, συνεπάγεται
έλλειψη ισορροπίας στη δύναµη µεταξύ των ατόµων που εκφοβίζουν και του θύµατος, καθώς το δεύτερο καθίσταται αδύναµο να υπερασπιστεί τον εαυτό του και παραµένει αβοήθητο µπροστά στους άλλους, γεγονός που οι ειδικοί ονοµάζουν µία ασύµµετρης δύναµης σχέση.

«O σχολικός εκφοβισμός (bullying) είναι μια μορφή επιθετικής συμπεριφοράς κατά κανόνα εσκεμμένη και επιζήμια· συχνά είναι επίμονη – κάποιες φορές συνεχιζόμενη επί εβδομάδες, μήνες ή ακόμη και έτη. Αυτοί που τον υφίστανται είναι πολύ δύσκολο να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Η συμπεριφορά αυτή συνιστά συστηματική κατάχρηση εξουσίας και υποδηλώνει μια επιθυμία για εκφοβισμό και κυριαρχία.» (Sharp & Smith, 1994, σελ. 1).
3) Μορφές σχολικού εκφοβισμού –σχολικής βίας :
1) Λεκτική βία (ένα λεκτικό πείραγμα /λόγω χρώματος, εμφάνισης, τρόπου ομιλίας ,θρησκευτικών κλπ. διαφορών, σαρκασμός, ειρωνείες ,ομοφοβικά σχόλια δηλ. σχόλια γύρω από τη σεξουαλικότητα του, μια απειλή, ένα όνομα )
2) Συναισθηματική βία ( σκόπιμη απομόνωση, εκβιασμός για χρήματα, καταστροφή πραγμάτων, χειρονομίες κλπ.)
3) Σωματική βία ( χτυπήματα, χαστούκια, κλωτσιές κλπ)
4) Σεξουαλική βία ( ανεπιθύμητα αγγίγματα προσβλητικά γράμματα και εικόνες, λεκτική παρενόχληση κλπ.)
5) Παρενόχληση στον κυβερνοχώρο –ηλεκτρονικός εκφοβισμός( cyberbulling) . (Είναι η χρήση διαδικτύου, κινητών ,e-mail, chat room κλπ. με κακοποιητικό και απειλητικό περιεχόμενο, για βλάβη των άλλων .πχ. Αποστολή αγενών μηνυμάτων, διάδοση ψεύτικης φήμης μέσω e-mail, δημιουργία-διάδοση video που ταπεινώνουν, κοροϊδεύουν ένα παιδί.
4)) Εκπαιδευτικοί:
· Πρέπει οι μαθητές μας να ξέρουν πώς ν αναγνωρίσουν τον εκφοβισμό.( επιθετική συμπεριφορά με αρνητική πρόθεση, από ένα παιδί σε άλλο, όπου υπάρχει ανισορροπία δύναμης)
· Είναι ανάγκη να κατανοήσουν τις συνέπειες του.
· Επείγει να πιστέψουν ότι χρειάζεται να αντιδράσουν , διαφορετικά η θυματοποίηση θα συνεχίζεται.
· Πρέπει να εκθέτουν τον εκφοβισμό- είναι απαραίτητο να είναι σε θέση να αναφέρουν με ασφάλεια τέτοια περιστατικά όταν τα βλέπουν ή όταν τα ζουν /να παρέχεται η δυνατότητα και της ανώνυμης επιλογής.
· Είναι ανάγκη να αντικαταστήσουμε τέτοιες τρέχουσες πεποιθήσεις ή συμπεριφορές.
Να διδάξουμε πώς ένας μαθητής μπορεί να ενεργήσει διαφορετικά, να διαχειριστεί το θυμό του, να αναπτύξει αυτοέλεγχο, ενσυναίσθηση.
-δουλεύουμε με πολλούς τρόπους το θέμα της αυτοεκτίμησης
-δίνουμε σαφές μήνυμα ότι το νταηλίκι είναι λάθος.
-μεταφέρουμε συνεχώς την προσδοκία για κόσμια συμπεριφορά.
-βάζουμε τους γονείς στο παιχνίδι της πρόληψης
- ενθαρρύνουμε τα παιδιά να σταθούν ασφάλεια ο ένας για τον άλλον.
5) Σημάδια προειδοποίησης :
· Έρχεται στο σπίτι με κατεστραμμένα ρούχα ή του λείπουν πράγματα
· Έχει ανεξήγητες κακώσεις
· Συχνά παράπονα για πονοκεφάλους, στομαχόπονους αδιαθεσία
· Έχει προβλήματα στον ύπνο και στις διατροφικές συνήθειες
· Φοβάται να πάει σχολείο ή σε άλλες δραστηριότητες με τους συνομηλίκους, αποφεύγει ορισμένα μέρη.
· Εμφανίζεται λυπημένος, κυκλοθυμικός, θυμωμένος.
· Δίνει απίθανες εξηγήσεις για τα παραπάνω.
Παιδιά που πέφτουν θύμα νταηλικιού:
ü Έχουν ψηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους ( που μπορεί να επιμείνουν και στην ενήλικη ζωή τους )
ü Συχνά παράπονα υγείας
ü Αύξηση των σκέψεων για αυτοκτονία
ü Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες
ü Μείωση στην επίδοση
ü Είναι πιθανό να ανταποδώσει με εξαιρετικά βίαια μέτρα


Οδηγίες για το παιδί-θύμα
· Κατ’ αρχάς, δεν φταις εσύ! Πολλοί επιτυχημένοι άνθρωποι είχαν πέσει θύματα εκφοβισμού στο σχολείο
· Διατήρησε την ψυχραιμία και την αυτό-πεποίθησή σου
· Μην απαντάς στις κοροϊδίες, μη μπαίνεις σε διάλογο, κάνε ότι δεν τις ακούς


· Κοίταξέ τους στα μάτια και πες τους καθαρά και σταθερά ΣΤΑΜΑΤΑ
· Φύγε όσο γρηγορότερα μπορείς
· Πες αμέσως τι συνέβη στο δάσκαλό σου ή σε κάποιον άλλον ενήλικα
· Αν φοβάσαι να το πεις σε κάποιον ενήλικα, πες το σε έναν φίλο και ζήτα του να είναι μαζί σου
· Συνέχισε να το λες μέχρι ότου κάποιος σε βοηθήσει
· Αν σου έστειλαν απειλητικό sms ή email κράτησέ το, μη το σβήσεις, θα χρειαστεί ως απόδειξη
· Αν σε εκφοβίζει ολόκληρη παρέα, πιάσε το πιο αδύναμο μέλος της και πες του ότι αυτό δεν είναι σωστό και αν θα του άρεσε να του φέρονταν εκείνου έτσι
· Αν μετά από αυτά δεν αλλάξει κάτι, άλλαξε σχολείο-ζήτησε από τους γονείς σου να βρουν ένα σχολείο που είναι φιλικό και ασφαλές
· Μην πιστεύεις αυτά που σου λένε οι εκφοβιστές, να επαινείς τον εαυτό σου και να θυμίζεις στον εαυτό σου κάθε μέρα τα καλά σου σημεία
Οδηγίες για γονείς
Αν το παιδί σας εκφοβίζει άλλα παιδιά
· Σταματήστε το αμέσως μόλις παρατηρήσετε επιθετική συμπεριφορά του παιδιού σας προς άλλα παιδιά
· Εξηγείστε του ότι η συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή και ότι το αντίκτυπο στα άλλα παιδιά είναι πολύ βαρύ
· Διδάξετε στο παιδί σας τρόπους συμπεριφοράς για επίλυση συγκρούσεων που δεν περιλαμβάνουν βία. Επίσης διδάξτε τους πώς να ζητούν αυτό που θέλουν με ευγενικό τρόπο
· Μη χτυπάτε τα παιδιά ως τιμωρία για την επιθετική τους συμπεριφορά. Τους διδάσκετε ακριβώς αυτό που θέλετε να σταματήσουν: τη βία. Προτιμήστε την αφαίρεση προνομίων ως τιμωρία
· Επικοινωνήστε με το σχολείο και συζητείστε με το δάσκαλο για την αντιμετώπιση της επιθετικής συμπεριφοράς του παιδιού σας
· Επαινείτε και ενισχύετε το παιδί σας κάθε φορά που επιδεικνύει συνεργατικές και φιλικές συμπεριφορές προς άλλα παιδιά
Ελέγχετε συχνά το παιδί σας για να βεβαιωθείτε ότι δεν έχει επιστρέψει σε επιθετικές συμπεριφορές

( ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗΣΕρυφίλης 2, 116 34 Αθήνα. Τηλ - Fax: 210 72 90 496. Email: info@obrela.gr)
·



Ειδικά για την κυβερνοπαρενόχληση:

Ο cyber- εκφοβισμός δεν αφήνει σημάδια, γι αυτό είναι λιγότερο εμφανής σε γονέα ή δάσκαλο.( πχ. Τα πολυάριθμα αρκτικόλεξα που χρησιμοποιούνται από τους νέους, όταν επικοινωνούν ηλεκτρονικά , καθιστούν δύσκολο για τους ενήλικες να αναγνωρίσουν πιθανές απειλές)
Ποιες είναι οι καλύτερες στρατηγικές;
.Μερικές φορές το μόνο που χρειάζεται είναι μια απλή λέξη ή δύο από ένα δάσκαλο να κάνει τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν ότι αυτό που κάνουν είναι λάθος. Στο άλλο άκρο κάποια παρενόχληση παραμένει δυσεπίλυτη. Η ανάπτυξη νέων ιδεών συνεχίζεται. Ό, τι είναι δυνατόν να κάνουμε αυτή τη στιγμή είναι στη λίστα με μερικές από τις στρατηγικές.
· Ποινές όπως η αναστολή ή η απέλαση μπορεί να σηματοδοτήσει την σοβαρότητα της παρενόχλησης. Θεωρείται και μπορεί επίσης να βοηθήσει παρέχοντας ένα ασφαλές περιβάλλον για τα θύματα. Θα πρέπει επίσης να αναγνωριστεί ότι ορισμένα είδη εκφοβισμού είναι εγκλήματα. Σχολεία υπόκεινται στο δίκαιο του εδάφους, ώστε η δυνατότητα της τιμωρίας για την αντιμετώπιση πολύ σοβαρών συμβάντων δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Ωστόσο, η μεγάλη πλειοψηφία του εκφοβισμού έτσι μένει ατιμώρητη. Απαιτούνται ορισμένοι νέοι τρόποι που θα βοηθήσουν τα χιλιάδες κρυμμένα θύματα εκφοβισμού.
· Κατηγορηματική πειθαρχία - μια μέθοδος που αναπτύχθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες η οποία περιλαμβάνει ένα άκαμπτο σύστημα ανταμοιβών και κυρώσεων που εφαρμόζονται με συνέπεια από όλους τους εκπαιδευτικούς στο σχολείο. Προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η μέθοδος αυτή βοηθά στην μάθηση και δίνει κίνητρα για να μειώσουν το επίπεδο της απειθαρχίας, όμως η αποτελεσματικότητά της στην αντιμετώπιση του εκφοβισμού δεν είναι σαφής.
· Bully κουτιά - μια απλή μέθοδος με την οποία οι νέοι μπορούν να θέσουν τους προβληματισμούς τους σε χαρτί και να τις δημοσιεύσετε σε ένα "κουτί νταής". Τι συμβαίνει σε αυτές τις σημειώσεις είναι το κλειδί για την επιτυχία ή την αποτυχία αυτής της τεχνικής
· Bully δικαστήρια - η ιδέα ότι οι νέοι πρέπει να διαδραματίσουν ένα ρόλο στη λήψη κανόνων του σχολείου και να αποφασίσουν τι πρέπει να συμβεί σε εκείνους που τα σπάνε δεν είναι νέα. . Πιο πρόσφατα μερικά σχολεία έχουν προσπαθήσει να ιδρύσουν δικαστήρια ή συμβούλια, αποκλειστικά για την αντιμετώπιση περιπτώσεων εκφοβισμού. Ωστόσο, η αρχή ότι οι νέοι πρέπει να συμμετέχουν στην απόφαση σχετικά με τους συνομηλίκους τους, και να τιμωρήσουν τους παραβάτες παραμένει αμφιλεγόμενη. Αυτό που είναι σαφές είναι ότι οι ενήλικες θα πρέπει να διαδραματίσουν ενεργό και καθοδηγητικό ρόλο σε τέτοιου είδους διαδικασίες, προκειμένου να προστατεύσουν την ευημερία όλων των εμπλεκόμενων νέων.
· Συμβουλευτική - ένας δάσκαλος ή άλλος ενήλικος μπορεί να έχουν τις δεξιότητες και χρόνο για να προσφέρουν υποστήριξη σε νέους που εμπλέκονται στον εκφοβισμό. Τόσο τα θύματα και θύτες μπορούν να επωφεληθούν από αυτή τη διαδικασία. Τα κύρια προβλήματα είναι ότι είναι χρονοβόρα, οι νέοι πρέπει να συμμετάσχουν εθελοντικά και υπάρχει έλλειψη εκπαιδευμένων συμβούλων στα σχολεία.
· Διαμεσολάβηση - μερικά σχολεία έχουν θεσπίσει συστήματα όπου τα δύο μέρη σε ένα πρόβλημα σχέσης, συμφωνούν ότι ένα τρίτο πρόσωπο, το οποίο μπορεί να είναι είτε ένας ενήλικας ή ένα άλλο νεαρό άτομο, βοηθά να διαπραγματευθούν μια λύση. Αυτό φαίνεται να είναι χρήσιμο σε πολλές περιπτώσεις, ιδίως όταν δεν υπάρχει πολύ μεγάλη ανισορροπία δυνάμεων μεταξύ των πρωταγωνιστών - αλλά όχι σε όλες τις περιπτώσεις εκφοβισμού. Ο νταής μπορεί να αρνηθεί να λάβει μέρος γιατί αυτός ή αυτή δεν έχει κανένα συμφέρον στον τερματισμό του εκφοβισμού. .
· Δίκτυο παροχής συμβουλών - ένας μικρός αριθμός των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχουν χρησιμοποιηθεί παλαιότερα ως έφηβοι ειδικούς συμβούλους. Καλή κατάρτιση και συνεχή υποστήριξη είναι ζωτικής σημασίας εάν αυτοί οι νέοι εθελοντές για να είναι σε θέση να βοηθήσουν τα θύματα που μπορεί να είναι αρκετά σοβαρά προβληματικές.
· Η προσέγγιση «δεν φταίει» - μια βήμα προς βήμα τεχνική που επιτρέπει την έγκαιρη παρέμβαση, διότι δεν απαιτεί ότι ο καθένας θα πρέπει να αποδειχθεί υπαιτιότητα… Τους ζητείται να προτείνουν λύσεις. Αυτή η προσέγγιση είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην αντιμετώπιση της ομάδας εκφοβισμού...
· Η μέθοδος «κοινού ενδιαφέροντος» - Μια Σουηδική τεχνική η οποία έχει πολλά κοινά με τη "Δεν κατηγορώ" προσέγγιση, παρόλο που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως στη Βρετανία, ίσως επειδή είναι πιο περίτεχνη και χρονοβόρα. Και οι δύο αυτές μέθοδοι έχουν επικριθεί για την αποτυχία να κατανείμουνι ευθύνες αλλά και οι δυο έχουν σκοπό να ενθαρρύνουν τους τραμπούκους να αναλάβουν την ευθύνη για τις πράξεις τους .
· "Λύση επικεντρώμένη σε προσεγγίσεις" μοιράζονται μεγάλο μέρος της φιλοσοφίας των δύο προηγούμενων στρατηγικών, αλλά μπορεί να εφαρμοστεί σε προβλήματα εκτός από τον εκφοβισμό. Αυτό είναι χρήσιμο επειδή το καθήκον να ερευνήσουμε τα γεγονότα του περιστατικού και στη συνέχεια να αποφασίσουμε για το αν θα πρέπει να κληθεί ή όχι εκφοβισμός είναι μερικές φορές αδύνατη. Τα προβλήματα σχέσεων ανάμεσα σε μια ομάδα παιδιών μπορεί να είναι πράγματι πολύ περίπλοκη. Μπορούν επίσης να είναι πολύ επιζήμιες για την προσωπική ανάπτυξη και εκπαίδευση του μερικά από τα εμπλεκόμενα άτομα. Να είσαι σε θέση να παρέμβεις χωρίς να χάσεις πάρα πολύ χρόνο προσπαθώντας να ξεμπερδέψεις συναισθηματικούς κόμβους έχει εμφανή θέλγητρα για πολυάσχολους εκπαιδευτικούς.
· Συστήματα αναφοράς - το πιο σημαντικό είναι ότι τα σχολεία πρέπει να έχουν αποτελεσματικό τρόπο καταγραφής των σοβαρών εκφοβισμών
· "Ασφαλή δωμάτια» έχουν δημιουργηθεί σε ορισμένα σχολεία ως καταφύγιο των παιδιών. Αν και αυτό μπορεί να παρέχει ασφάλεια σε σύντομο χρονικό διάστημα, θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα να καταστεί το υπόλοιπο του σχολείου ακόμα πιο εχθρικό προς τα παιδιά που το χρησιμοποιούν.
· Τηλεφωνική γραμμή παροχής πληροφοριών - υπηρεσίες όπως ChildLine θα πρόσφερανι πολύτιμη στήριξη στα παιδιά που φοβούνται να μιλήσουν για εκφοβισμό. .
· Συζήτηση - καμία στρατηγική θα είναι αποτελεσματική εάν όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας, μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί και άλλοι, δεν είναι έτοιμοι να μιλήσουν για εκφοβισμό ανοιχτά και σοβαρά.
Για επιπλέον ΠΛΗΡΟΦΟΡΊΕς:
ΠΡΟΛΗΨΗ & ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ...
www.pyxida.org.gr/.../KKonstantinou_APsaltiProtaseisParembaseis.p...
Μορφή αρχείου: Microsoft Powerpoint - Quick ViewΠΡΟΛΗΨΗ & ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ: Προτάσεις εκπαιδευτικών σε ελληνικά σχολεία & διεθνή προγράμματα παρέμβασης ...
[PDF]
ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ « ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ...
nefeli.lib.teicrete.gr/browse/seyp/ker/2009/.../Karkanaki2009.pdf
http://blogs.sch.gr/kkiourtsis/files/2012/01/efivoi_kai_via_09_HBSC_2010_EPIPSI_2012.pdf -
( ΕΠΙΨΥ ερευνητικό πανεπιστημιακό ινστιτούτο ψυχικής υγιεινής)
ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΕΚΦΟΒΙΣΜΟΣ στο yt ( επιλογές )
1) http://www.youtube.com/watch?v=RGOnfpRXI9E&feature=related ( κανάκης εισαγωγικό σποτάκι/έκταση του φαινομένου/τηλ. Γραμμές στήριξης)
2) http://www.youtube.com/watch?v=4mrP9YHBrZ4 ( γενική εικόνα του σχολικού εκφοβισμού και εστίαση στο διαδικτυακό εκφοβισμό)
3) http://www.youtube.com/watch?v=5Pbz1CEh-Ac&feature=related ( επίσης γενικό)

4) http://www.youtube.com/watch?v=i90_yQ1pn0Y&feature=endscreen&NR=1 ( λεκτική βία )
5) http://www.youtube.com/watch?v=swQax_Aklbc&feature=related ( οι λέξεις πονάνε )

ΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΗΝ ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΗ ΒΙΑ
http://www.youtube.com/watch?v=RWV8ZKysdBo&feature=related ( 2ο γυμνασιο ελληνικού μέρος α΄-είδη της σχολικής βίας)

http://www.youtube.com/watch?v=jEci4fDx6KQ&feature=related ( 2ο γυμνασιο ελληνικού μέρος β΄)
η εκπομπή του σταύρου θεοδωράκη “πρωταγωνιστές”, “η τρομοκρατία της αθωότητας”
http://www.megatv.com/protagonistes/default.asp?catid=25364&subid=2&pubid=23713469